Dagboek van een antroposoof (3)

§1 Oponthoud

In de persoonlijke levenssfeer, mijn werk- en thuissituatie, deden zich de afgelopen tijd zaken voor die verhinderden dat ik bezonken genoeg verder kon schrijven aan mijn publieke weekjournaal. Hopelijk is nu rustiger vaarwater aangebroken, zodat ik weer regelmatiger en frequenter kan schrijven. Inhoudelijk wordt met dit blog de toon gezet met paragraaf 2.

§2 Vooruitblik, levensverwachting en toedracht

De snelheid en diepte waarmee men zich realiseert hoe iets is toegegaan of zal toegaan, mede bezien vanuit een bredere context, kan uiteraard uiteenlopen. Zo had ik persoonlijk een ervaring op 12-jarige leeftijd die zijn schaduw vooruit wierp, dat wil zeggen in de knop al iets zei over levenswendingen die zich pakweg tussen mijn 18e en 51e levensjaar voordeden. Dat realiseerde ik me pas later, veel later op gevorderde volwassen leeftijd. Ik weet niet of dat voor andere mensen herkenbaar is, maar bij mij heeft zich dat in ieder geval voorgedaan. Ik zou dat niet direct een vorm van helderziendheid willen noemen, alswel een soort van tegenwoordigheid van geest (Duits: Geistesgegenwart), welke bij me optrad toen mijn hoofdonderwijzer de schoolklas waarvan ik deel uitmaakte op een zeker moment frontaal en plompweg vroeg wat we later zouden worden.

§3 Rudolf Steiners helderziendheid

Over hoe Rudolf Steiner op jonge en latere leeftijd zijn helderziendheid ervoer en wat voor wisselwerking dat met zijn leefomgeving met zich meebracht bestaan verscheidene zelfverklaringen, autobiografische ontboezemingen*1. Soms lijken die enigszins met elkaar in tegenspraak, maar ik twijfel er niet aan dat dat schijnbare tegenspraak is.*2 Daar kom ik op enig moment op terug, ik wil mijn geplande schrijfagenda nu verder vervolgen.

§4 Steiners artikelen in het tijdschrift Das Goetheanum, jaargangen 1921 tot en met 1925

De inhoud van het boekwerk Der Goetheanumgedanke inmitten der Kulturkrisis der Gegenwart bevalt me goed. Steiner hanteert bij die gebundelde artikelen een korte en bondige schrijfstijl, welke zich goed leent voor vertaling naar het Nederlands. De volgende*3 heb ik daarbij op het oog:

1. Die Wissenschaftlichkeit der Anthroposophie
2. Wie ist der Gegnerschaft gegen Anthroposophie oft Geartet?
3. Ist Anthroposophie Phantasik?
4. Anthroposophie und Idealismus
5. Anthroposophie und Mystik
6. Sprache und Sprachgeist

Hij schreef bovenstaande artikelen op 61 en 62 -jarige leeftijd, als ‘bedaagde zestiger’ dus. Ongeveer zo oud als ik nu ben; in 2021 wordt ik 62. Ze laten zich goed vergelijken met zeker voordrachten die in hij rond diezelfde tijd te Berlijn hield.*4 Die dragen eenzelfde mindset en focus en zijn het bestuderen en overdenken eveneens waard. Een volgende keer laat ik in dit weekjournaal een werkvertaling van het opstel Die Wissenschaftlichkeit der Anthroposophie volgen.

§5 Muziek van Dmitri Sjostakovich

Sinds verleden week luister ik naar muziek van Dmitri Dmitriëvitsj Sjostakovich.*5 Het leven en werk van deze Russische componist maakt veel indruk op me. Zijn vijftien symfonieën, gedirigeerd door mijn geliefde dirigent Bernard Haitink, staan nu op mijn Sony Walkman. Daar zal ik onder andere zijn opera’s nog aan toevoegen. De literatuur over deze man is evengoed buitengewoon inspirerend. Hieronder twee Youtube video’s, het eerste is een interessante documentaire over het leven en werk van Shostakowich en het tijdsgewricht waarin hij leefde, Shostakowich against Stalin, en de tweede is een videoregistratie van het eerste deel van Shostakovich’ opera Lady Macbeth uit het district Mtsensk*6, ondertiteld in het Nederlands.

Verwijzingen

1. Rudolf Steiner – Mijn levensweg
   Rudolf Steiner
   Uitgeverij Stichting Rudolf Steiner Vertalingen, 2001
   
   Beelden uit mijn jeugd
   Rudolf Steiner
   Stichting Rudolf Steiner Vertalingen, 1991
   
   Autobiographischer Vortrag über die Kindheits- und Jugendjahre bis zur Weimarer Zeit
   Rudolf Steiner
   Berlijn, 4 februari 1913
   Beiträge zur Rudolf Steiner Gsamtausgabe; Heft 83/84
   
   Rudolf Steiner über seine Kindheit – Ein autobiographisches Fragment
   Rudolf Steiner
   Beiträge zur Rudolf Steiner Gsamtausgabe; Heft 49/50
   
   
2. Dagboek van een antroposoof (2)
   Weekjournaal, 28 juli 2020
   Kort schrijfverkeer tussen Ridzerd van Dijk en mij in de reactieruimte onder het blog
   
   
3. Der Goetheanumgedanke inmitten der Kulturkrisis der Gegenwart
   Rudolf Steiner; GA 36
   Inhoudsopgave, bladzijde 7 en 8
   Rudolf Steiner Verlag, 2014
   
   
4. Erneuerungs-Impulse für Kultur und Wissenschaft – Berliner Hochschulkurs
   Rudolf Steiner; GA 81
   Rudolf Steiner Verlag, 1994
   
   
5. Wie is Dmitri Sjostakowitsj?
   Preludium, 2019
   
   
6. Lady Macbeth uit het district Mtsensk
   Wikipedia