§1 Spiegelbeeld
Hebben mensen niet genoeg van profetendom? Willen ze niet vrij zijn? Waarom geen vrijstelling voor blinde driften en willekeur of voor schone idealen, zelfbepaling, eigen wil, eigenmachtig? Je kunt ernaar verlangen om vrij te zijn, maar begrijp je ook wat het inhoudt? En moet je dat begrijpen, is dat niet een eerste of zoveelste vorm van …onvrijheid? Vervloekte kennisdrang, laat mij met rust en laat mij mijn gang gaan, zucht of spuwt menigeen – verstolen of onverholen.
§2 Nietzsche over nihilisme
Stak Friedrich Nietzsche met zijn Zarathoestra al niet de draak met de legerorden van de braveriken en de schone schijn van machtszuchtige Heilsprofeten? Het verheugt me dat ik deze week een herziene en uitgebreide heruitgave van Paul van Tongerens*1 geschrift Het Europese nihilisme – Friedrich Nietzsche over een dreiging die niemand schijnt te deren*2 in e-boekvorm mag aanschaffen. Uit hoofdstuk 4 van het boek citeer ik het volgende tekstdeel.
Friedrich Nietzsche
Voorwoord.
Ik beschrijf wat eraan komt
1887/1888 (NL 11 [119] 13.S6v.)
Ik beschrijf wat komt: de opkomst van het nihilisme. Ik kan hier beschrijven, omdat hier iets noodzakelijks gebeurt – de tekenen ervan zijn overal, alleen ontbreken nog de ogen voor die tekenen. Ik loof, ik laak hier niet dat het komt: ik geloof dat er nu een van de grootste crises gaande is, een moment van allerdiepste zelf-bezinning van de mens: of de mens er weer bovenop komt, of hij deze crisis de baas wordt, dat is een kwestie van zijn kracht: het is mogelijk…
de moderne mens gelooft op proef nu eens in deze, dan weer in die waarde, om die vervolgens weer te laten vallen: de keten van overleefde en afgedankte waarden wordt steeds langer; de leegte en het gebrek aan waarden wordt almaar voelbaarder; de beweging is onstuitbaar – hoewel in grote stijl gepoogd is de ontwikkeling te vertragen –
Eindelijk waagt hij een kritiek van de waarden zonder meer; hij kent hun herkomst; hij weet genoeg om in geen enkele waarde meer te qeloven: het pathos is daar, de nieuwe huiver…
Wat ik vertel is het verhaal van de volgende twee eeuwen…
§3 Rudolf Steiner over Friedrich Nietzsches leven en schrijverschap
Gestaag werk ik verder aan een vertaling naar het Nederlands van Steiners geschrift Friedrich Nietzsche – Ein Kämpfer gegen seine Zeit*3. Boekuitgaven zoals die van Paul van Tongeren heet ik daarbij van harte welkom. Het boeiende leven en de uitdagende geschriften van Nietzsche verdienen juist in onze tijd volle aandacht.
Verwijzingen
- Paul van Tongeren
Zijn website - Het Europese nihilisme – Friedrich Nietzsche over een dreiging die niemand schijnt te deren
Paul van Tongeren
Boom Uitgevers, 2022 - Friedrich Nietzsche – Ein Kämpfer gegen seine Zeit
Rudolf Steiner
Rudolf Steiner Verlag, 2019
Muziek
Hoe waardeert u dit blogartikel?
Dat kunt u aangeven door commentaar te leveren in de onderstaande reactieruimte en/of door te klikken op één van de de iconen hieronder. Zie de kwalificatie die tevoorschijn komt zodra u de muisaanwijzer of uw vingertop op een icoon laat rusten.
N.B.
Ik kan me voorstellen dat er de komende tijd in de pers verscheidene artikelen zullen verschijnen over de actualiteitswaarde van Van Tongerens monnikenwerk. Het verschijnt morgen in de boekhandel.
Het bijzondere boek staat nu op mijn Kobo Elipsa en ik ben er heel blij mee!
Het is goed en helder geschreven en een mooi verzorgde uitgave.
Afbeelding op de omslag: Ritter, Tot und Teufel (detail) van Albrecht Dürer; kopergravure, 1513. Thematiek: Apocalypse.
En naast een bibliografisch overzicht voorzien van een namen- en zakenregister, notenapparaat en sigla voor Nietzsches geschriften. Voor mij zeer welkom. Ja keurig!
Bladzijde 67